Soru :

Merhaba Cengiz Bey,
Biz proje bazlı çalışan bir firmayız. Üzerinde çalıştığımız ürünler için sürekli yeni resimler çizip, güncelliyoruz. Satın aldığımız ve kendi ürettiğimiz parçaları bir üst kompleye monte ediyoruz. Bizim sorunumuz hangi üst komplede hangi güncel parçanın kullanıldığı. Yani aynı parçanın birden çok güncellemesi varsa, hem depoda bunun fiziksel takibi, hem de ERP programı üzerinden takip konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Bu sorun için nasıl bir yöntem izlemeliyiz?

Cevap:

Bu ihtiyacın karşılanabilmesi için önce neyin gerektiğini belirleyelim.

Bir parçayı montaj için verirken hangi revizyon olduğunu bilmek ve ortaya çıkan komplenin ya iş emri sistemi içinde ya da seri numaralı stok düzeni içinde izlenebilir olmasını sağlamak.

Önce bir parçanın farklı revizyonlarının bir birinden nasıl ayrılabileceğine bakalım. Bunun aslen 2 yolu vardır.

1. Stok kodlarının farklı olması

2. Stok kodlarının aynı ama bir alt ayraç ile (parti / lot / varyant) ayrılıyor olması.

Stok kodları ile revizyonları takip etmek çok sayıda kod ve ürün ağacı tanımına yol açacaktır. Kendi imalatımız olan bir parçanın stok kodu ABC-001-R01 olsun. Son kısımda bulunan R01′in parçanın revizyon kodu olduğunu varsayalım. Bu durumda her revizyonda bu kod ilerlecek ve R02, R03 şeklinde oluşacak.

Bu yaklaşımın problemlerine bakalım …

Parçanın stok kodu sürekli değişiyor ve “komple” parçanın ürün ağacının değişikliği gerekiyor. Bunu aşabilmek için revizyon tanımlamasını kod dışına alabilirsiniz.  Dolayısı ile bu bilgiyi parti / lot gibi çalışan bir alan ile takip edebilmeyi sağlamak daha iyi olacaktır. Bilginin taşınması ise ürün  – iş emri – ortaya çıkan ürünün kaynak revizyon numarasını alması şeklinde düşünülebilir (bu akış yazılımın yeteneklerine göre belirlenmeli).

Ancak “eğer revizyon değişimi” parçanın kendi ürün ağacını değiştiriyor ise bu durumda yazılımın yeteneklerine göre iki yol izlenebilir, bunlar kod değişikliği veya revizyonu takip edebilen ürün ağacı sistemi olabilir.

Şimdi gelelim ortaya çıkan komple konusuna …

Salı sabahı ortaya çıkan komple ile öğleden sonra ortaya çıkan aynı komple içinde farklı iki revizyon olabilir diye düşünürsek o zaman bunlarında mı kodları farklı olacak ? Bu arada neyin komple olduğu relatif bir konudur ancak belli ki bir ürünün içine doğru gidiyoruz. Herhalde olmasını kimse planlamaz ve istemez … Demek ki bizim öncelikle yapılanı tek tek anlayabileceğimiz seri numaralı bir düzenimiz olmalı. Dikkat ederseniz ilk bölümde kod veya ayraç olabilir diye düşünürken şimdi bir anda durum netleşti.

“Yapılan her kompleyi tek tek tanıyan bir sistem olmalı” cümlesi şimdi bize daha doğru gözüküyor. Bu nasıl yapılabilir elbette ya iş emri sisteminin yetenekleri ya da stok sisteminin yetenekleri ile (veya her ikisi). Buna seri numaralı tanımlama diyelim.

Şimdi de hem parçaların hem de komple dediğimiz montajlı grupların depo içinde nasıl ayrı ayrı durabileceğine … Bu elbette fiziksel bir sorun yaratacak çünkü aynı parça bile olsalar ayrı ayrı durmaları gerekiyor. Çünkü aksi halde hiç kimse “hangi revizyonu verdiğini” söyleyemez. Bence küçük parçalar ayrı kasalar içinde saklanırken büyük parçaların üstelerine seri numaralı etiketler yerleştirilebilir.

Bu arada kasalar FIFO kullanımını teşvik edici biçimde yerleştirilmeli elbette (eğimli raf, sıra içinde yerleştirme).

İlk başta yazdığım cümleyi tekrar etmek istiyorum :

Bir parçayı montaj için verirken hangi revizyon olduğunu bilmek ve ortaya çıkan komplenin ya iş emri sistemi içinde ya da seri numaralı stok düzeni içinde izlenebilir olmasını sağlamak.

Muhtemelen soruyu soran arkadaşım yukarıda yazılanları kısmen veya tamamen düşündü, belki kendi şirketini çözüme ikna edemedi. Bu sadece bir tahmin ama bu konuda da bir iki cümle söylemek istiyorum.

Şirketler bazen sadece program alıp kendi iş ortamlarını, iş yapma biçimlerini değiştirmeden sonuç almak istiyorlar, buna sıkça rastlıyorum. Bu yaklaşım pek verimli neticeler yaratmıyor maalesef. Keşke sadece ERP programı alıp iş problemleri çözülebilseydi şimdi “hepsi aynı şekilde çalışan” şirketler topluluğu elde edilmiş olurdu.

Sorunuz ve katkınız için teşekkür ederim.

Türkiye’nin KOBİ’leri ERP Projelerini Sorguluyor Soru – Cevap Çalışması / Cengiz Pak

Sizin de bir sorunuz var ise siteye üye olduktan sonra gönderebilirsiniz, soru formu için tıklayınız >>>

Soru

Biz özellikle savunma sanayii için çalışan endüstriyel elektronik kart tasarımı yapan bir kobiyiz. Müşterilerimizden olan xxx ERP/MRP çalışmalarımız olup olmadığını soruyor. 6 kişiyiz şirketimizde, ISO9001 sertifikalıyız ama nereden başlayacağımızı tam olarak bilemedim. Ya da gerek var mı böyle bir sisteme ona da karar veremedim. Düşüncelerinizi almak isterim. Teşekkür ederim.

Cevap

Büyük müşteriler artık çalıştıkları tedarikçilere onların büyüklüklerine bakmadan bu soruyu standart olarak soruyor, artık oyunun kuralı tedarik zincirinizin içinde zayıf halka olmamak.

Az sayıda kişinin bulunduğu şirketlerde kapsamlı bir uygulamaya ne imkan ne de ihtiyaç vardır ancak bir düzenin olması gerekir. Örneğin bugün cafeler de bile menüler ve içerikleri kayıt ediliyor, maliyet çıkartılıyor. Artık şirketin küçüklüğünden çok içinde bulunduğunuz endüstrinin kuralları ne yapmanız gerektiğini belirliyor.

Örneğin geriye izleme, malzeme kullanımında FIFO, seri numarası takip etme gibi ihtiyaçlar var ise malzeme planlama ve stoklarınızı izleme açısından ufak bir uygulamayı hayata geçirmeniz size de fayda sağlayacaktır.

Eğer ürünleriniz standart ve tekrar tekrar yapılıyor ise ürün ağaçlarını kolaylıkla hazırlayabilir, değişimleri “iş emri” içinden izleyebilirsiniz. Geriye izleme ihtiyacı var ise yazılımınızın seri / lot takibi yapabiliyor olması gerekecektir.

Sorunuz ve katkınız için teşekkür ederim.

Türkiye’nin KOBİ’leri ERP Projelerini Sorguluyor Soru – Cevap Çalışması / Cengiz Pak

Sizin de bir sorunuz var ise siteye üye olduktan sonra gönderebilirsiniz, soru formu için tıklayınız >>>

Stok Maliyeti hesaplamak için temel olarak 3 yöntem vardır;

- FIFO (İlk Giren İlk Çıkar)
- LIFO (Son Giren İlk Çıkar)
- Ortalama veya Ağırlıklı Ortalama

Bu çalışma FIFO Stok Maliyeti hesaplamanın adımlarını basitçe göstermek için yapılmıştır, umarım izleyenlere faydalı olur.

FIFO ? First In First Out / İlk Giren İlk Çıkar işletmeler açısında aslen bir stok kullanma yöntemidir. Bu yönteme göre firma her zaman ?en eski tarihte satınalınmış veya üretilmiş olanı? satar veya kullanır.
Stok Maliyetlendirme açısından ise – bu sistemi fiziksel olarak uygulamasanız bile – ?en eski tarihte satınalınmış veya üretilmiş olanın? maliyet değerinin (giriş fiyatı) kullanılarak sistemin çalıştırılması anlamına gelir.
Bu sunumda FIFO stok maliyetlendirmenin ve kalan stoğun nasıl hesaplandığını izleyeceksiniz (11 Sayfa /PDF)

Bu sunum site üyelerinin gönderim listesindedir, bu ve bunun gibi sunum, araştırma, ERP, Stratejik Planlama, Yalın Üretim Teknikleri, Tedarik Zinciri Uygulamaları gibi konular ile ilgileniyor iseniz  siteme ücretsiz üye olabilirsiniz …

maliyetheader

Bu çalışma içinde öncelikle lüzumsuz, vakit doldurucu bir konu yok, tamamen saf bilgi. Katılımcılarımız biraz yorulacak ancak “maliyet” hakkında uzmanlık kazanmak isteyenlerin bunu severek kabul edeceklerini biliyoruz. Çalışmanın sonunda şirketinizde bu konuda proje lideri veya şirketinizin organizasyonuna göre bir takım üyesi olarak büyük katkılar sağlayabileceksiniz.

WorkShop’da bütün konular teorik anlatım – katılımcıların problem çözümü / sistem tasarımı – ERP yazılımı içinde nasıl gerçekleştirildiği şeklinde işlenmektedir. Bu sayede katılımcılar her konunun teorik alt yapısının yanısıra o konuya ait bireysel ve grup çalışmaları ile pratik uygulama yapabilecek ve üçüncü aşamada ise ilgili konunun ERP yazılımı içinde nasıl yer aldığını / nasıl çalıştığını görerek ilgili konuyu tüm boyutları ile işlemiş olacaklardır.

İsteyen katılımcılar kendi kullanmakta oldukları yazılımı yanlarında getirerek sınıfımızda yapılacak çalışmalara katkıda bulunabilir (sınıfa bilgisayarları ile katılarak). Bu sayede farklı yazılımların konuya yaklaşımlarını beraberce değerlendirebiliriz.

Önemli Not : Bu çalışmaya bilgisayarınız ile katılmanız ve herhangi bir programa bilgi işlemeniz gerekli değil, ancak isterseniz bunu da yapabilir, sonuçları diğer katılımcılar ile paylaşabilirsiniz.

Şirketinizin maliyet düzeninin etkin olup olmadığı nasıl anlarsınız ?

Maliyetlendirme düzeninin yeterli olup olmadığını anlamak, aksayan noktaları görebilmek için aşağıdaki kontrol listesi kullanabilirsiniz.

1. Şirketinizin bilgisayar kayıtlarında görünen stok miktarları gerçek ile uyumlu mu, stoklarınızda kayıt doğruluk oranı %95 ve üzerinde mi ?
2. Farklı bölümlerin farklı maliyet anlayışları veya hesaplama biçimleri var mı ? Zaman zaman kimin hesabı daha doğru gibi toplantılar yapılıyor mu?
3. Şirketiniz her ürün ve müşterisi için ayrı ayrı karlılığını biliyor mu?
4. Şirketinizde olması gereken ile olan arasındaki (fiyat, miktar) farkı incelenebiliyor mu?
5. Şirketinizde maliyetler her dönem sonunda, karar sisteminize destek olabilecek hızda hesaplanmış oluyor mu ?
Bu tür sorulara “Hayır” veya “Belirsiz” gibi cevaplar geliyor veya cevaplar üzerinde de anlaşma sağlanamıyor ise şirket içinde aynı dilin konuşulmadığına ve maliyet veri tabanında problemleriniz olduğu sonucuna varabilirsiniz.

WorkShop’a gelmeden önce yapılması gereken hazırlık hakkında

WorkShop öncesinde yapmanızı istediğimiz 2 şey var.


1. Seminere dinlenmiş olarak gelmek : Özellikle şehir dışından katılacak olan arkadaşlarımızın mutlaka bir gece önce İstanbul’a gelmelerini ve dinlenmelerini rica ediyoruz.

2. Bir şirkette çalışıyor iseniz şirketinizin maliyetlendirme kurgusu ve beklentileri hakkında bilgi / fikir sahibi olmanızı bekliyoruz.


Maliyetlendirme ve bilgisayar uygulamaları hakkında bilmek
isteyeceğiniz herşey bu WorkShop’da …

WorkShop İçeriği

WorkShop çalışma programı ve kullanılacak formların tanıtımı, grupların oluşumu.
Standart Maliyet
- Standart Maliyet fiyatlandırma alt yapısı,
- Zaman ekseninde değişen fiyatların kullanımı,
- Farklı maliyet unsurlarının kullanımı,
- İşlemlerin / operasyonların dahil edilmesi,
- Set-up süresinin maliyete nasıl eklenebileceği,
- Maliyeti etkilemeyen kalemlerin gösterimi,
- Teklif maliyetlendirme ve hedef fiyatlandırma,
Maliyet Bilgilerinin Yönetim Kararlarında Kullanımı
- Başabaş analizi
- Üret veya Satınalma kararı
- Makina satınalma / yenileme kararı
- Özel bir siparişin kabul edilmesi
- Bir mamülün üretimine son verilmesi
Fiili Maliyet’e Giriş
- Yürüyen Ağırlıklı Ortalama, FIFO ve LIFO yöntemlerine ait örneklerin çalışılması,
- Yöntemlerin değerlendirilmesi ve kayıt hataları durumunda yöntemlerin davranışları,
- 3 üretim şeklinin maliyetlendirilmesi
(Çok Malzeme Tek Ürün, Tek Malzeme Çok Ürün, Yan Ürün İçeren Prosesler)
- Standart Maliyet ile Fiili Maliyetin karşılaştırılması ile elde edilebilecek sonuçlar
- Masraf dağıtımına ait ön fikirlerin değerlendirilmesi
Sistem İçinde Yapılabilecek İşlemler ve Maliyetlendirilmeleri
Aşağıdaki işlemlerin ERP düzeni içinde stok sistemini nasıl etkiledikleri ve nasıl maliyetlendikleri örnekler üzerinde hesaplanarak işlenecektir.
- Satınalma
- İthalat
- Giriş / Çıkış
- Transfer
- Üretim
- Sayım Farkı
- Fiyat Farkı
- Fason Üretim
- İade
Masrafların Dağıtımı ve Anahtarların Kullanımı
- Giderlerin sınıflaması
- Giderlerin üretilenlere dağıtımı nasıl yapılıyor
- Farklı dağıtım anahtarlarının kullanımı
- Dağıtım yöntem ve yaklaşımlarının etkileri

Kim Katılmalı

Maliyetlendirme düzeninin kurulması, çalıştırılması ve denetlenmesi ile profesyonel seviyede ilgilenmek isteyenler,
Şirketlerinde ERP proje grubu içinde yar alan ve bu konu ile ilgili olanlar,
Maliyet muhasebesi yöneticisi ve/veya çalışanları,
Muhasebe bölümü yöneticisi ve/veya çalışanları,
Planlama grupları içinde maliyet ile ilgilenen kişiler

Bu seminere niçin katılmalısınız

Bu çalışmada, bir ERP sistemi içinde hızlı ve doğru maliyet değerlerine ulaşabilmek için düzenin nasıl kurulması gerektiğini adım adım görecek, kurulu düzenin iç çalışma kurallarını çalışacak ve daha sonra nasıl denetleyebileceğinizi öğreneceksiniz. Bu sayede işletmenizin maliyet sisteminin oluşumuna büyük katkıda bulunabilecek, çoğu kez çok uzun tartışmalara konu olan aşamaları kısa sürede aşabileceksiniz.

Sertifika Katılımcılara, özel cam çerçeveli katılım sertifikası verilecektir.

_________________________________________________________________

Gerçekleştirilmiş Seminerler ve Katılımcılarımız

Fiili Maliyet Uzmanlık Semineri 29-30 Temmuz 2008 The Green Park Bostancı İstanbul

Fiili Maliyet WorkShop 11,12-14 Haziran 2007 Divan City İstanbul >>>

Fiili Maliyet Uzmanlık Eğitimi 19 Nisan 2007 The Marmara – İstanbul >>>

Fiili Maliyet Uzmanlık Eğitimi 30 Mart 2007 The Marmara – İstanbul >>> >>>

Fiili Maliyet Uzmanlık Eğitimi 15 Mart 2007 The Green Park Taksim – İstanbul >>>